Nhập môn cơ sở dữ liệu - Phần 3: Nhóm người dùng

Đối với cơ sở dữ liệu cá nhân nhỏ, chẳng hạn như danh sách địa chỉ thông thường chỉ một người dùng xác định, xây dựng và thao tác cơ sở dữ liệu và không có chia sẻ. Tuy nhiên, trong các tổ chức lớn, nhiều người tham gia vào việc thiết kế, sử dụng và duy trì một cơ sở dữ liệu lớn với hàng trăm hoặc hàng nghìn người dùng. Trong phần này, chúng ta xác định những người có công việc liên quan đến việc sử dụng cơ sở dữ liệu lớn hàng ngày; chúng ta gọi họ là những nhóm người dùng.

Database Administrators

Trong bất kỳ tổ chức nào có nhiều người cùng sử dụng các nguồn lực, cần có một quản trị viên chính để giám sát và quản lý các nguồn lực này. Trong môi trường cơ sở dữ liệu, tài nguyên chính là chính cơ sở dữ liệu và tài nguyên thứ cấp là DBMS và phần mềm liên quan. Quản lý các tài nguyên này là trách nhiệm của người quản trị cơ sở dữ liệu (DBA). DBA chịu trách nhiệm cấp quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu, điều phối và giám sát việc sử dụng cơ sở dữ liệu cũng như thu thập các tài nguyên phần mềm và phần cứng khi cần thiết. DBA phải chịu trách nhiệm về các vấn đề như vi phạm bảo mật và thời gian phản hồi hệ thống kém. Trong các tổ chức lớn, DBA được hỗ trợ bởi một nhân viên thực hiện các chức năng này.

Database Designers

Người thiết kế cơ sở dữ liệu có trách nhiệm xác định dữ liệu sẽ được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu và lựa chọn cấu trúc thích hợp để biểu diễn và lưu trữ dữ liệu này. Những nhiệm vụ này hầu hết được thực hiện trước khi cơ sở dữ liệu thực sự được triển khai và nhập dữ liệu. Các nhà thiết kế cơ sở dữ liệu có trách nhiệm giao tiếp với tất cả người dùng cơ sở dữ liệu tiềm năng để hiểu các yêu cầu của họ và tạo ra một thiết kế đáp ứng các yêu cầu này. Trong nhiều trường hợp, các nhà thiết kế thuộc biên chế của DBA và có thể được giao trách nhiệm cho nhân viên khác sau khi hoàn thành thiết kế cơ sở dữ liệu. Các nhà thiết kế cơ sở dữ liệu thường tương tác với từng nhóm người dùng tiềm năng và phát triển các khung nhìn của cơ sở dữ liệu đáp ứng các yêu cầu xử lý và dữ liệu của các nhóm này. Sau đó view được phân tích và tích hợp phù họp từng nhóm người dùng khác nhau. Thiết kế cơ sở dữ liệu cuối cùng phải có khả năng hỗ trợ các yêu cầu của tất cả các nhóm người dùng.

End Users

Người dùng cuối là những người có công việc yêu cầu quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu để truy vấn, cập nhật và tạo báo cáo; cơ sở dữ liệu chủ yếu tồn tại để sử dụng. Có một số loại người dùng cuối:

• Người dùng cuối thông thường thỉnh thoảng truy cập cơ sở dữ liệu, nhưng họ có thể cần thông tin khác nhau mỗi lần. Họ sử dụng phương tiện truy vấn cơ sở dữ liệu phức tạp để chỉ định yêu cầu của họ và thường là người quản lý cấp trung hoặc cấp cao hoặc các trình duyệt không thường xuyên khác.
• Người dùng cuối phổ thông chiếm một phần khá lớn người dùng cuối cơ sở dữ liệu. Chức năng công việc chính của họ xoay quanh việc liên tục truy vấn và cập nhật cơ sở dữ liệu, sử dụng các loại truy vấn và cập nhật tiêu chuẩn đã được lập trình và thử nghiệm cẩn thận. Nhiều tác vụ trong số này hiện có sẵn dưới dạng ứng dụng dành cho thiết bị di động để sử dụng với các thiết bị di động hoặc trên các trang web, phần mềm. Các tác vụ mà những người dùng đó thực hiện rất đa dạng. Một vài ví dụ về nhóm người dùng này:

1. Khách hàng và giao dịch viên của ngân hàng kiểm tra số dư tài khoản, gửi tiền, rút tiền.​​​​​​​
2. Các đại lý đặt chỗ hoặc khách hàng của các hãng hàng không, khách sạn và công ty cho thuê xe hơi kiểm tra tình trạng sẵn có cho một yêu cầu nhất định và đặt chỗ
3. Nhân viên tại các trạm tiếp nhận của các công ty vận chuyển nhập thông tin nhận dạng gói hàng qua mã vạch và thông tin mô tả thông qua các nút để cập nhật cơ sở dữ liệu trung tâm về các gói hàng đã nhận và đang vận chuyển
4. Người dùng mạng xã hội đăng và đọc các mục trên các trang web mạng xã hội

• ​​​​​​​Người dùng cuối thông thạo bao gồm các kỹ sư, nhà khoa học, nhà phân tích kinh doanh và những người khác đã hoàn toàn làm quen với các cơ sở của DBMS để triển khai các ứng dụng của riêng họ nhằm đáp ứng yêu cầu phức tạp của họ
• Người dùng độc lập duy trì cơ sở dữ liệu cá nhân bằng cách sử dụng các gói chương trình làm sẵn cung cấp giao diện dựa trên menu hoặc đồ họa dễ sử dụng. Một ví dụ là người dùng gói phần mềm tài chính lưu trữ nhiều loại dữ liệu tài chính cá nhân.

​​​​​​​Một DBMS điển hình cung cấp nhiều phương tiện để truy cập cơ sở dữ liệu. Người dùng cuối phổ thông cần tìm hiểu rất ít về các cơ sở được cung cấp bởi DBMS; họ chỉ đơn giản là phải hiểu giao diện người dùng của ứng dụng dành cho thiết bị di động hoặc các giao dịch tiêu chuẩn được thiết kế và triển khai để sử dụng. Người dùng thông thường chỉ tìm hiểu một số phương tiện mà họ có thể sử dụng nhiều lần. Những người dùng thông thạo cố gắng tìm hiểu hầu hết các cơ sở DBMS để đạt được các yêu cầu phức tạp của họ. Người dùng độc lập thường trở nên rất thành thạo trong việc sử dụng một gói phần mềm cụ thể.

System Analysts and Application Programmers (Software Engineers)

Các nhà phân tích hệ thống xác định yêu cầu của người dùng cuối, đặc biệt là người dùng cuối phổ thông, đồng thời phát triển các giao dịch tiêu chuẩn đáp ứng các yêu cầu này. Các lập trình viên ứng dụng thực hiện các gaio dịch này dưới dạng chương trình; sau đó họ kiểm tra, gỡ lỗi, lập tài liệu và duy trì các giao dịch đã soạn trước này. Các nhà phân tích và lập trình viên như vậy — thường được gọi là nhà phát triển phần mềm hoặc kỹ sư phần mềm — nên quen thuộc với đầy đủ các khả năng cơ bản do DBMS cung cấp để hoàn thành công việc của họ.

Tạm Kết

Bài viết này chúng ra đã tìm hiểu sơ về nhóm người dùng trong hệ quản trị cơ sở dữ liệu. Chúc bạn đọc vui vẻ